Nereden Çıktı Bu “CH”?

İsviçre’deki arabaların üzerinde veya İsviçre’ye ait yerel sitelerin uzantısı olarak “.com” yerine kullanılan “.ch” gibi birçok yerde karşımıza çıkan bu “CH” kısaltması nedir?

İsviçre’nin Almanca adı “Schweiz”, Fransızca adı “Suisse”, İngilizce adı ise “Switzerland”. Yani bu isimlerin hiçbirinden “CH” harflerine ulaşamıyoruz. Örneğin, Türkiye Cumhuriyeti için “TC” veya İngilizce versiyonu “TR” kodu kullanılıyor. Peki, İsviçre’nin “CH” kodu nereden geliyor?

Aslında bu “CH”, “Confoederatio Helvetica” ifadesinin baş harflerinden oluşuyor. Türkçe karşılığı “Helvet Konfederasyonu” olan bu isimdeki “Helvet” kelimesi, bugünkü İsviçre ile doğrudan bir bağlantısı olmayan tarihi bir kökene dayanıyor.

Helvetler, milattan önce 1. yüzyılda Roma İmparatoru Jül Sezar tarafından bugünkü İsviçre’nin bulunduğu topraklara yerleştirilen bir Kelt kabilesiydi. Sezar’ın amacı, Cermen kabileleriyle arasına bir tampon bölge oluşturarak olası saldırıları önlemekti. Zamanla bu bölge “Helvetia” adıyla anılmaya başlandı. Helvetia, Jura Dağları’ndan Alp Dağları’na kadar uzanan geniş bir düzlüğü kapsıyordu.

İsviçre’nin kuruluşu 1291 yılına dayanıyor olsa da, federal bir devlet yapısı 1848’de resmen kuruldu ve “Confoederatio Helvetica” ismi de bu tarihten itibaren kullanılmaya başlandı. İsviçre, dört farklı dilin resmi olarak konuşulduğu dört bölge ve 26 kantondan oluşan bir ülke.

Isviçre'de dillerin coğrafi dağılımını gösteren harita, yesil fransizca; turuncu almanca, mor italyanca, erguvan romanşça

Isviçre kantonlari haritasi

1848 öncesinde her kanton, kendi yasaları ve kendi para birimiyle bağımsız bir şekilde yaşıyordu. Ancak bu tarihten sonra bir birlik ihtiyacı doğdu ve bu birliği sağlamak için ortak semboller bulunmaya başlandı. Örneğin, ortak bir para birimi bu sembollerden biriydi. 1848 öncesinde 26 kantonun her biri kendi para birimini basıp kullanırken, bu tarihten sonra ortak bir para birimine geçildi. Konya kadar bir ülkede 26 tane farklı para birimi, 4 tane farklı dil… Karmaşayı siz düsünün!

Sonuç olarak, İsviçre Konfederasyonu’nu temsil eden ortak bir isim olarak Latince “Confoederatio Helvetica” ifadesinde karar kılındı. Bu isim, ülkenin çok dilli ve çok kültürlü yapısını kucaklayan bir sembol haline geldi. İşte bu nedenle İsviçre’nin uluslararası kodu “CH” olarak kabul edildi.